transformatie rijksmonumentale stolpboerderij

De stolp zal een van de eerste 0-op-de-meter rijksmonumentale stolp in Noord-Holland worden, waarmee dit een voorbeeld is van hoe hoge duurzaamheidsambities hand in hand kunnen gaan met de bescherming van erfgoedwaarden. Met de betrokkenheid van de gemeente Bergen en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) werd dit project een gezamenlijke zoektocht naar balans. Het resultaat? Een boerderij die niet alleen voldoet aan hedendaagse woonwensen, maar ook een inspiratiebron is voor de regio. De stolp is nu klaar voor een nieuw leven van minimaal 100 jaar en laat zien dat erfgoed en duurzaamheid elkaar kunnen versterken.

Naast een bodem warmtepomp, een volledige weggewerkte WTW installatie, een regenwater opslag in de oude gierput onder de paardenstal is er een cruciaal rol weggelegd voor de nieuwe carport op het achtererf, deze bied namelijk plek voor 36 pv panelen waarmee voorkomen wordt dat het dak van de stolp of de paardenstal ontsiert worden. De impact van deze transformatie gaat verder dan Schoorl. Het toont dat zelfs de meest traditionele gebouwen kunnen bijdragen aan de energietransitie, zonder hun unieke identiteit te verliezen. Het is een voorbeeldproject dat laat zien dat duurzaamheid niet ten koste hoeft te gaan van cultuurhistorische waarden.

Het transformeren van een rijksmonument vraagt om samenwerking, geduld en een open blik. Vanaf de start van dit project was duidelijk dat de beperkingen van de monumentale status het proces complex zouden maken. Voor de particuliere opdrachtgever betekende dit een continu afstemmen van wensen, terwijl de gemeente Bergen en de RCE zich flexibel opstelden om innovatieve oplossingen te realiseren.

Zo werd een balans gevonden tussen het behoud van monumentale waarden en het aanpassen van het gebouw aan moderne woonbehoeften. Openingen in het dak en de gevel, nodig voor daglichttoetreding, werden met respect voor de oorspronkelijke structuur gerealiseerd. Dit vroeg om intensieve afstemming en wederzijds begrip, maar resulteerde in een ontwerp dat alle partijen als een succes beschouwen.

Deze samenwerking was de sleutel tot het behoud van dit unieke bouwwerk. Het project laat zien dat, zelfs bij schijnbaar tegenstrijdige belangen, een compromis kan worden gevonden dat monumenten niet alleen beschermt, maar ook verzekerd van een toekomst. Dankzij deze gezamenlijke inspanning is deze stolpboerderij niet alleen gered, maar heeft zij een nieuwe bestemming gekregen die traditie en innovatie met elkaar verbindt.

Aan de rand van het duinlandschap van Schoorl staat een rijksmonument van bijzondere allure: een Noord-Hollandse normaalstolp herkenbaar aan zijn iconische piramidevorm. Deze stolpboerderij, inclusief de naastgelegen paardenstal, is door ons zorgvuldig getransformeerd tot een eigentijdse, duurzame woonplek zonder de rijke historie uit het oog te verliezen.

De dars, een 12 meter hoge open ruimte binnen het “vierkant” waar ooit hooi werd opgeslagen, vormt de ziel van het gebouw. Het versterken van de ruimtelijke kwaliteit van deze monumentale kern stond centraal in het ontwerp. Tegelijkertijd werden waardevolle elementen zoals de lange regel en de blauwe wand behouden, zorgvuldig gerestaureerd en opnieuw geïntegreerd. Uitgangspunt is om de bestaande elementen in hun waarde te laten. Er is bijvoorbeeld extra aandacht besteed aan het vrijhouden van de karakteristieke vierkantsconstructie waardoor deze zowel letterlijk als figuurlijk de drager van het ontwerp is.

Met de ambitie om de eerste energie neutrale stolpboerderij in Noord-Holland te creëren, bracht dit project complexe uitdagingen met zich mee. Het behoud van het monumentale karakter, gecombineerd met duurzame ingrepen zoals isolatie en installaties, vroeg om een ontwerp dat grenzen opzocht. Dankzij een doordachte aanpak is de stolp nu klaar voor de toekomst: een 0-op-de-meter monument dat een brug slaat tussen traditie en innovatie.